چارچوب ارزیابی سازمانی (7 اس مکینزی)
اکثر مدیران و کارآفرینان همواره دغدغه هایی در رابطه با طراحی یک سازمان اثربخش و ارزیابی عملکرد آن دارند در این رابطه در مراحل آغازین و همچنین مراحل مختلف چرخه عمر یک سازمان ، همواره این دو سئوال مطرح است :
چگونه مطمئن شویم که سازمان را خوب و اثربخش طراحی کرده ایم؟
آیا سازمان ما در عمل از ویژگی های یک سازمان اثربخش برخوردار است؟
از این دست سئوالات همواره در مراکز علمی و مشاوره ای نیز وجود داشته و دارد.
در این رابطه مدل ها و بررسی های زیادی ارایه شده است که در این راستا مدل گروه مشاورین مکینزی که در دهه ۸۰ میلادی ارائه شده است یکی از بهترین و معتبرترین مدل ها است که اعتبارجهانی زیادی دارد.
این مدل ۷ عامل درونی را در ساخت و طراحی مناسب و فعالیت اثربخش و موفق شرکت ها بسیار مهم و تعیین کننده می داند. این عوامل با یکدیگر مرتبط بوده و بر روی یکدیگر اثر می گذارند نقص در هر کدام از آنها موجب اشکال بزرگتر در کل سازمان و عملکرد های آن می شود.
عوامل s Mckinsey7
مدل مکینزی متشکل از ۷ عنصر مرتبط با هم است که عبارتند از:
ارزش های مشترکshared value
ارزش های مشترک مرکز ثقل این مدل است که بیانگر اعتقاد ، باورها و مدل های ذهنی و ارزش ها و اهدافی است که افراد و واحدهای سازمانی باید مشترکا داشته باشند.
استراتژی strategy
هر شرکتی باید استراتژی روشن و کارآمدی را برای استفاده بهینه از منابع ، امکانات و توانمندی های درونی و فرصت های خارجی برای دست یابی به اهداف مختلف خود داشته باشد.
ساختار structure
سازمان باید به روش مناسبی سازماندهی شود به نحوی که وظایف سازمانی با کارایی و اثربخشی بالا انجام شود به بیان دیگر ، شرکت ها برای موفقیت نیازمند ظرف سازمانی مناسب و کارآمد هستند که در آن اختیارات، روابط و وظایف به روشنی مشص شده باشد.
سیستم ها systems
هر سازمانی باید قادر باشد متناسب با اهداف و ماموریت های خود سیستم ها و فرایندهای ضروری را به کار گیرد مانند سیستم خرید ، سیستم تولید ، سیستم جذب و نگهداری نیروی انسانی ، سیستم مالی و ……
نیروی انسانی staff
ایجاد و تداوم فعالیت سازمانها بدون نیروی انسانی غیر ممکن است بنابراین تعداد نیروی انسانی ، کیفیت نیروی انسانی ، نوع مهارت ها و تخصص های نیروی انسانی باید متناسب با اهداف ، ماموریت ها و استراتژی های سازمان باشد.
شیوه و سبکstyle
مهارت ها ، تکنیک ها ، فناوری و روش های انجام کار در سازمان باید متناسب با اهداف و ماموریت ها باشد .
مدیریت و رهبری چگونه در سازمان اعمال می شود؟
آیا سبک مدیریت سازمان متناسب با واقعیت های سازمانی و نیازهای رقابتی سازمان است؟
- این عوامل هفتگانه بیانگر عوامل سخت افزاری و نرم افزاری است که در فعالیت اثربخش هر سازمانی ضرورت دارند ترکیب عوامل باید به نحوی باشد که در هر مرحله از حیات و عمر یک سازمان ، کارایی و اثربخشی وجود داشته باشد.
گفته می شود سه عامل ساختار ، سیستم ها و استراتژی بخش سخت افزاری و چهار عامل ارزش های مشترک ، سبک و استایل ، کارکنان و مهارت ها بخش نرم افزاری مدل را تشکیل می دهد. ضمن اینکه باید اذعان داشت که استراتژی بیشتر ماهیت نرم افزاری دارد تا سخت افزاری.
Hard Elements | Soft Elements |
---|---|
Strategy Structure Systems |
Shared Values Skills Style Staff
|
- فرض بنیادین این مدل این است که برای عملکرد عالی یک سازمان هر کدام از این عوامل باید خوب و اثربخش عمل کند و متناسب با الزامات محیطی و نیازهای رقابتی سازمان اصلاح و تقویت شوند.
مدل هم در مرحله طراحی و ایجاد یک سازمان و شرکت و هم در مراحل بعدی آن یک ابزار کاربردی مهم است که با استفاده از آن می توان نیاز به تغییر و اصلاح در عملکردهای سازمانی را تشخیص و اعمال کرد.
بنابراین این مدل نشان خواهد داد که برای بهبود عملکرد شرکت نیاز به تغییر و ایجاد پیشرفت در کدام عامل هستیم.
- برای ارزیابی موقعیت سازمان در هر کدام از این ۷ بعد مهم (۷s مکینزی) پرسشنامه هایی استاندارد تهیه شده است که ضمن داشتن روایی و پایایی مناسب به ما کمک می کند تا وضعیت سازمان را در بخش های مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و در صورت نیاز مبادرت به انجام برنامه ریزی های لازم جهت بهبود سازمان خود نماییم.
همچنین پس از انجام اقدامات بهبود و اصلاحی لازم ، مجددا میتوانیم ارزیابی را تکرار کرده تا میزان اثر بخشی راه کار انتخاب شده را مورد بررسی دقیق تر قرار دهیم .